สถานการณ์ในประเทศ

นายโสพล จริงจิตร รองเลขาธิการคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) กล่าวถึงการที่ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ และสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ดำเนินการตามแนวทางของ กสม. กรณีบุคคลที่มีภาวะเพศกำกวม สามารถได้รับการวินิจฉัยและผ่าตัดแปลงเพศได้ โดยใช้สิทธิในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติว่า กสม.ได้รับการร้องเรียนจากบุคคลซึ่งเป็นผู้ที่มีเพศกำกวม ที่ใช้คำนำหน้านายและต้องการที่จะไปขอเปลี่ยนคำนำหน้า แต่กรมการปกครองไม่ดำเนินให้ เพราะการจะเปลี่ยนจะต้องมีใบยืนยันจากแพทย์ก่อน ซึ่ง กสม.ได้ประสานไปที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ทางโรงพยาบาลแจ้งว่ายินดีจะตรวจวินิจฉัยให้ และ กสม. ยังเห็นว่าผู้ที่มีเพศกำกวมที่สภาพร่างกายมี 2 เพศ จำเป็นที่รัฐจะต้องเข้ามาดูแล และควรได้รับสิทธิเข้าถึงการรักษาโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย จึงประสานไปยัง สปสช. ซึ่งยืนยันกลับมาว่า สามารถใช้สิทธิในระบบหลักประกันสุขภาพ (บัตรทอง) ดำเนินการได้ ดังนั้น บุคคลที่มีเพศกำกวมในขณะนี้ และต้องการรับการรักษา ซึ่งคิดว่ามีไม่มาก เพราะ10 ปีที่ผ่านมา กสม.เพิ่งได้รับการร้องเรียนเพียง 2 รายเท่านั้น คนกลุ่มนี้สามารถ ไปขอใช้สิทธิในระบบหลักประกันได้ทันที หรือโรงพยาบาลที่มีบุคคลเพศกำกวมไปขอรับการบริการ หากไม่แน่ใจ สามารถติดต่อขอข้อมูลไปยัง สปสช.ได้ แต่กลุ่มที่มีความหลากหลายทางเพศและบุคคลข้ามเพศนั้น สปสช.อยู่ระหว่างการพิจารณาของ คณะกรรมการ สปสช.ว่า จะให้ขอบเขตแค่ไหน อาจมีเงื่อนไขพิเศษ เช่น อาจต้องจ่ายเงินสมทบบางส่วนเพิ่ม รองเลขาธิการ กสม. แสดงความเป็นห่วง กรณีนี้อาจจะทำให้กลุ่มบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศ สับสนว่าการใช้สิทธิดังกล่าว ครอบคลุมถึงกลุ่มตนเอง และแห่กันไปขอใช้สิทธิบัตรทองเพื่อผ่าตัดแปลงเพศกับโรงพยาบาล ขอย้ำว่า กรณีนี้ยังไม่ครอบคลุมถึงกลุ่มบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศ เพราะยังอยู่ในขั้นตอนพิจารณาของ สปสช.