สถานการณ์ในประเทศ

นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี ให้สัมภาษณ์กรณีศาลฎีกาแผนกคดีอาญาผู้ดำรง ตำแหน่งทางการเมือง พิพากษาจำคุก น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี 5 ปี คดีโครงการรับจำนำข้าวว่า การอุทธรณ์คดีดังกล่าวเป็นสิทธิตามรัฐธรรมนูญ ส่วนวิธีการ อุทธรณ์นั้นต้องยึดตาม พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีการพิจารณาคดีอาญาของ ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองฉบับใหม่ที่เพิ่งประกาศใช้ ที่ระบุไว้ชัดว่าเจ้าตัวต้องมายื่นอุทธรณ์ ด้วยตนเอง ส่วนอายุความในการดำเนินคดี มีอยู่ในประมวลกฎหมายอาญา แต่ พ.ร.บ. ป.ป.ช. ที่แก้ไขครั้งสุดท้ายเมื่อปี 2558 กำหนดไว้ว่าคดีลักษณะนี้ หากมีการหนีคดีไว้ อายุความสะดุด หยุดลงไม่นับ หากสามารถนำตัวมาดำเนินการต่อได้ ก็ให้นับอายุความต่อ ถ้าครบกรอบกำหนดเวลาแล้ว แต่ยังไม่สามารถทำอะไรก็ถือว่าหมดอายุความ ซึ่งไม่อยากให้ใช้ว่าคดีไม่มีอายุความ เพราะข้อเท็จจริงคืออายุความมันหยุดไม่นับต่อเนื่อง กลับมาแล้วก็นับกันใหม่ เมื่อถามว่ากรณี น.ส. ยิ่งลักษณ์ เข้าข่ายเป็นคดีของนักการเมืองที่สามารถขอลี้ภัยทางการเมือง ได้ใช่หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า การเป็นนักการเมืองเพื่อเหตุผลในการลี้ภัย ต้องเป็นคดีการเมือง อย่ายึดคำว่านักการเมือง เพราะนักการเมืองฆ่าคนแล้วหนีจะลี้ภัยทางการเมืองไม่ได้ แต่ต้องเป็นคดีการเมือง เช่น กรณีการยึดอำนาจ เมื่อถามย้ำว่า น.ส.ยิ่งลักษณ์ก็ถูกยึดอำนาจ จะอ้างเป็นเหตุผลขอลี้ภัยได้หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า ถ้า น.ส.ยิ่งลักษณ์หนีตอนถูกยึดอำนาจก็ใช่ แต่มาหนีตอนนี้ ก็อีกเรื่องหนึ่ง ส่วนจะอ้างผลพวงรัฐประหารหรือไม่นั้นตนไม่ทราบ ต้องแล้วแต่ละประเทศว่าเขาจะรับหรือไม่ ต้องแยกให้ออกระหว่างนักการเมือง กับคดีทางการเมือง เพราะการลี้ภัยคดีทางการเมือง ไม่ใช่เป็นไปโดยอัตโนมัติ มีหลักเกณฑ์หลายอย่าง บางเรื่องแม้ไม่ใช่คดีทางการเมือง แม้ขอตัวเป็นผู้ร้ายข้ามแดนเขาก็ไม่ให้ เช่น กรณีประเทศไทยมีโทษประหาร ประเทศอื่นไม่มี เราไปขอตัวเพื่อมาดำเนินคดีที่มีโทษประหาร ก็ถือเป็นเรื่องขอตัว ไม่ใช่การขอลี้ภัย เขาก็ไม่ส่งมาให้ เมื่อถามว่า มีบางประเทศเมื่อนำเงินไปลงทุนจำนวนมากแล้วจะได้สัญชาติ นายวิษณุ กล่าวว่า เป็นอีกเรื่องหนึ่ง อย่านำมาปนกับการลี้ภัย เมื่อถามย้ำว่า น.ส.ยิ่งลักษณ์ ได้สัญชาติของ ประเทศอื่นแล้ว จะสามารถเดินทางไปประเทศไหนก็ได้ใช่หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า ไม่ทราบ สำหรับการติดตามตัวบุคคลลักษณะเช่นนี้ มีกฎหมายหลายฉบับ เช่น พ.ร.บ.ส่งผู้ร้ายข้ามแดน พ.ร.บ.ความร่วมมือทางอาญา รวมถึงยังต้องเชื่อมโยงกับสนธิสัญญาส่งผู้ร้ายข้ามแดนของ ประเทศนั้นๆ หากมีสนธิสัญญามีโอกาสที่เขาจะส่งตัวมาให้ แต่หากไม่มีก็เป็นดุลยพินิจของเขา ส่วนจะใช้ช่องอะไรอย่างไรนั้น ต้องพิจารณาร่วมกับระหว่างกระทรวงต่างประเทศ สำนักงาน อัยการสูงสุด และตำรวจ แต่เบื้องต้นต้องให้ทราบก่อนว่าอยู่ที่ไหน เมื่อถามอีกว่า รัฐบาลมีอำนาจมาตรา 44 จะใช้ยกเลิกพาสปอร์ตได้หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า ไม่ต้องถึงกับใช้มาตรา 44 กระทรวงการต่างประเทศสามารถยกเลิกเองได้ ไม่ได้ยุ่งยากอะไร แต่ขอให้มีความชัดเจนในหลักเกณฑ์ซึ่งมีหลายข้อ ซึ่งรายละเอียดจะต้องถามกระทรวงต่างประเทศ