สถานการณ์ในประเทศ

นายสมชัย ศรีสุทธิยากร กรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) แสดงความเห็นกรณี นายกรัฐมนตรีตั้ง คำถาม 6 ข้อ ถึงประชาชนว่า ขอให้ความเห็นในมุมมองของผู้รักษากติกา จากกฎหมายที่มี เห็นว่าคำถามที่ว่า "คสช.สามารถสนับสนุนพรรคการเมืองใดได้หรือไม่"นั้น ต้องตีความหมายว่า คสช.หมายถึง สมาชิก คสช.ในฐานะตัวบุคคล หรือเป็นหนึ่งอำนาจรัฐ ที่เป็นกลไกสำคัญในแม่น้ำ 5 สาย หากหมายถึงแค่ตัวบุคคลแต่ละคน ย่อมเป็นสิทธิส่วนบุคคลในการสนับสนุนพรรคการเมือง ตามที่ นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธานคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) ให้สัมภาษณ์ แต่ถ้า คสช.หมายถึงองค์กรอำนาจที่ชี้เป็นชี้ตายในเรื่องต่าง ๆ ของบ้านเมืองได้ การจะประกาศว่าจะสนับสนุนพรรคการเมืองใด คงไม่เหมาะสม และต้องคำนึงถึงข้อกฎหมายหลายมาตรา เริ่มตั้งแต่ มาตรา 29 ของ พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง ที่ห้ามมิให้ผู้ใดซึ่งมิใช่สมาชิกกระทำการใดอันเป็นการควบคุม ครอบงำ หรือชี้นำกิจกรรมของพรรคการเมืองในลักษณะที่ทำให้พรรคการเมืองหรือสมาชิกขาดความอิสระ ทั้งนี้ไม่ว่าโดยทางตรงหรือทางอ้อม นายสมชัย กล่าวต่อว่า ทางออกในมาตรานี้ คือ คสช.รายบุคคล ต้องสมัครเป็นสมาชิกพรรคการเมืองใด จึงสามารถไปมีส่วนในการกำหนดนโยบายหรือชี้นำกิจกรรมของพรรคได้ ประกอบกับมาตรา 73 ของกฎหมายฉบับเดียวกัน ที่ห้ามมิให้ข้าราชการการเมือง ใช้สถานะหรือตำแหน่งหน้าที่เรี่ยไร หรือชักชวนให้มีการบริจาคให้พรรคการเมืองหรือผู้สมัครรับเลือกตั้ง ซึ่งอาจเกี่ยวข้องเฉพาะผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง เช่น นายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี ที่ปรึกษา ไปจนถึงสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ นายสมชัย กล่าวอีกว่า นอกจากนี้ ยังอาจจะผิดมาตรา 56 ของร่าง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งส.ส. พ.ศ. .... ห้ามมิให้เจ้าหน้าที่ของรัฐใช้ตำแหน่งหน้าที่โดยมิชอบด้วยกฎหมาย กระทำการใด ๆ เพื่อให้คุณหรือเป็นโทษแก่ผู้สมัครหรือพรรคการเมือง กรณี คสช.ไม่ได้มีสถานะเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ แต่สามารถใช้อำนาจหน้าที่ผ่านเจ้าหน้าที่ของรัฐได้ อาจเป็นคุณหรือโทษแก่ผู้สมัครหรือพรรคการเมือง มาตรา 169 (4) ของรัฐธรรมนูญ กำหนดว่า คณะรัฐมนตรีต้องไม่ใช้ทรัพยากรของรัฐหรือบุคลากรของรัฐ เพื่อกระทำการใดอันอาจมีผลต่อการเลือกตั้ง คสช.ที่ดำรงตำแหน่งเป็นรัฐมนตรี จำเป็นต้องระมัดระวังอย่างยิ่งในการดำเนินการใด ๆ ที่อาจมีผลต่อการเลือกตั้ง นอกจากนี้ หากอยู่ในช่วงมีพระราชกฤษฎีกาให้มีการเลือกตั้ง มาตรา 51/3 ของร่าง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. พ.ศ. ... ยังกำหนดว่าการสำรวจความคิดเห็นของประชาชน อันมีลักษณะชี้นำหรือเป็นผลต่อการตัดสินใจ ในการลงหรือไม่ลงคะแนนให้แก่ผู้สมัครผู้ใดหรือพรรคการเมืองใด จะกระทำมิได้ และมาตรา 52 ของร่างกฎหมายฉบับเดียวกัน ห้ามมิให้ผู้สมัครหรือผู้ใด จูงใจให้เข้าใจผิดในคะแนนนิยม ดังนั้น หากกระทรวงมหาดไทยโดยศูนย์ดำรงธรรม สำรวจความเห็นประชาชน ควรคำนึงถึงคำถามที่มีความเป็นกลาง ไม่มีลักษณะชี้นำหรือมีผลต่อการตัดสินใจในการลงคะแนน และหากมีการประกาศกฤษฎีกาให้มีการเลือกตั้ง ควรหยุดสำรวจทันที นายสมชัย ศรีสุทธิยากร บอกว่า การยกประเด็นกฎหมายต่าง ๆ เหล่านี้ขึ้นมา เป็นการชี้ให้เห็นว่า รัฐธรรมนูญและกฎหมายลูกของ กรธ. โดยนายมีชัย ได้สร้างหลักการดี เพื่อให้การเลือกตั้งเป็นไปด้วยความสุจริตเที่ยงธรรม ไม่เปิดโอกาสให้ผู้มีอำนาจใช้อำนาจสร้างความได้เปรียบในการเลือกตั้ง การตอบคำถามที่ตรงไปตรงมาเท่านั้นที่จะช่วยให้เกิดสภาวะที่เที่ยงธรรมได้ การตอบคำถามโดยอคติเพื่อมุ่งเอาใจบางคนบางฝ่าย กลับเป็นยาพิษต่อสังคม และผู้ถามที่อาจหลงตามว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้อง ทั้งหมดนี้ คือ คำตอบคำถามข้อที่สองของนายกรัฐมนตรี ที่เป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับ กกต.ในฐานะผู้รักษากติกา ส่วนคำถามข้ออื่น ๆ ขอไม่ตอบ