สถานการณ์ในประเทศ

นายสุริยะใส กตะศิลา รองคณบดีวิทยาลัยนวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยรังสิต และผู้อำนวยการสถาบันปฏิรูปประเทศไทย แสดงความเห็นว่า คณะกรรมการปฏิรูปตำรวจ ทั้ง 36 คน ที่คณะรัฐมนตรีแต่งตั้งขึ้น ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 260 มีสถานะพิเศษ เพราะเป็นครั้งแรกที่บัญญัติเรื่องการปฏิรูปตำรวจไว้ในรัฐธรรมนูญ มีอำนาจหน้าที่ ภารกิจ และกรอบเวลาชัดเจน จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่คณะกรรมการชุดนี้ จะถูกคาดหวังสูงจากประชาชน ที่สำคัญ การปฏิรูปตำรวจ ถือเป็นเรื่องเร่งด่วนลำดับต้น ๆ ที่สังคมอยากเห็น ดังนั้น เดิมพันปฏิรูปตำรวจครั้งนี้ จึงสูงกว่าครั้งที่ผ่าน ๆ มา และถ้าทำไม่สำเร็จ ก็เป็นเรื่องยากที่จะคาดหวังได้อีก นายสุริยะใส ยังเห็นว่า กรอบเวลาที่เหลือ 8-9 เดือน ไม่น้อยเกินไป เพราะมีงานวิจัย มีข้อเสนอเดิมอยู่มากแล้ว จุดที่ต้องจับตา คือ กระบวนการทำงาน และการกำหนดประเด็น หรือการตั้งโจทย์ เพราะถ้าออกแบบผิด หรือ ตั้งโจทย์ผิด ก็เหมือนกลัดกระดุมเม็ดแรกผิดไปด้วย โดยเฉพาะกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน รวมทั้งการรับฟังตำรวจชั้นผู้น้อย หรือ ชั้นประทวน การกำหนดประเด็นและเนื้อหา ตามแนวทางที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้า คสช. ชี้แนะไว้ ถือว่ามาถูกทาง คือ การปฏิรูประดับโครงสร้างสำนักงานตำรวจแห่งชาติ เช่น การกระจายอำนาจยึดโยงกับจังหวัดและท้องถิ่น การแยกอำนาจสอบสวนให้เป็นอิสระการ พิจารณาอัตรานายพลที่มีมากเกินจำเป็น ทั้งนี้ รัฐธรรมนูญ หมวดปฏิรูป ด้านกระบวนการยุติธรรม (2) ระบุไว้ชัดว่า ต้องทำให้งานสอบสวนน่าเชื่อถือ และให้นำระบบนิติวิทยาศาสตร์เข้ามาใช้ในงานสอบสวนพิสูจน์หลักฐาน กำหนดให้มีมากกว่าหนึ่งหน่วยงานที่เป็นอิสระจากกัน เพื่อเป็นทางเลือกให้ผู้เสียหาย เมื่อตำรวจเป็นต้นทางของกระบวนการยุติธรรม การปฏิรูปตำรวจจึงต้องสร้างแรงส่ง ให้เกิดการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมด้วย